رباعیات خیام نیشابوری ( بخش چهارم)



رباعیات حکیم عمر خیام نیشابوری در پنج صفحه تنظیم شده است.

 با انتخاب شماره های زیر به صفحات مختلف وارد شوید:


صبح است دمی بر می گلرنگ زنیم

وین شیشه نام و ننگ بر سنگ زنیم

دست  از امل   دراز خـود بـاز کشیم

در زلف دراز  و  دامن  چنگ  زنیم

 

من بی می ناب زیستن نـتـوانم

بی باده  کشید  بار تن  نـتـوانم

من بنده آن دمم که ســاقی گـوید

یک جام دگر بگیر و من نتوانم

 

در پای اجل چو من سرافکنده شوم

وز بیخ  امید  عمر  بـرکنده   شوم

زینهار  گلم  بجز  صراحی  نـکنید

باشد که ز بوی می دمی زنده شوم

  

ای   صاحب  فتوا  ز  تو  پر کارتریم

با  این همه مستی  ز تو  هُشیار  تریم

تو خون کسان خوری و ما خون رزان

انصاف  بـده    کـدام   خونخوار تریم؟

 

چـون  نیست  مـقام  ما  درین  دهـر مـقیم

پس بی می و معشوق خطایی است عظیم

تـا کـی ز قدیـم  و  مـحدث  امـیدم  و  بیـم

چون  من  رفتم  جهان چه محدث چه قدیم

 

گــر مــن  ز می مغانه مـستم هستم

گر کافر و گبر  و بت پرستم  هستم

هر طایفه ای  بمن   گــمـانی   دارد

من زان خودم چنان که هستم  هستم

 

این چرخ فلک که ما در او  حیرانیم

فانوس  خـیال  از  او  مـثالی   دانیم

خورشید  چراغ  دان  و عالم  فانوس

ما  چـون  صوریم  کاندر او  گردانیم

 

تا  دست  به  اتفاق   بر  هم   نزنیم

پایی  ز  نشاط  بر  سر  هم   نزنیم

خیزیم و دمی زنیم پیش از دم صبح

کاین صبح بسی دمد که ما دم  نزنیم

 

من  ظاهر  نیستی   و هستی  دانم

من  باطن  هر  فراز و پستی  دانم

با این هـمه از دانش خود شرمم باد

گـر  مرتبه ای  ورای  مستی  دانم

 

یک   چند  به کودکی  به استاد  شدیم

یک   چند  ز استادی خود شاد   شدیم

پایان   سخن  شنو که ما را چه  رسید

چون  آب  بر آمدیم و چون باد  شدیم

 

بر   مفرش   خاک   خفتگان   می بینم

در   زیر   زمین     نهفتگان   می بینم

چندان   که  به  صحرای عدم می نگرم

ناآمدگان       و      رفتگان     می بینم

 

ای دوست بیا تا غم  فردا  نخوریم

وین یکدم عمر را  غنیمت  شمریم

فردا که ازین  دیر کهن  در  گذریم

با هفت  هزار سالگان  سر  بسریم

 

اسرار ازل را نه  تو دانی و  نه  من

وین حرف معما نه تو خوانی ونه من

هست از پس پرده  گفتگوی  من و تو

چون پرده برافتد نه تو مانی و نه من

 

گاویست   بر   آسمان    قرین    پروین

گاویست  دگر  نهفته   در   زیر   زمین

گر   بینایی     چشم     حقیقت     بگشا

زیر  و  زبر  دو  گاو  مشتی   خر  بین

 

گر  بر  فلکم  دست  بدی  چون  یزدان

برداشتمی  من  این   فلک  را  ز  میان

از   نو    فلک    دگر   چنان   ساختمی

کازاده     بکام    دل    رسیدی    آسان

 

رندی  دیدم  نشسته  بر خنگ  زمین

نه کفر و نه اسلام و نه دنیا و نه دین

نی حق نه حقیقت نه شریعت نه یقین

اندر دو  جهان  کرا  بود  زهره  این

 

بر  خیز  و  مخور غم  جهان  گذران

خوش باش و دمی به شادمانی گذران

در طـبع  جـهان  اگــر  وفـایی  بودی

نوبت بـه تو  خود  نیامدی  از دگـران

 

از تن چو برفت جان پاک من و تو

خشـتی دو نـهند بر مغـاک مـن و تو

و آنــگه برای خشت  گــور دگران

در کـالبدی  کـشند خـاک  من  و  تو

 

از  آمدن   و   رفتن    ما   سودی   کو

وز   تار   وجود   عمر ما   پودی   کو

در   چنبر  چرخ  جان   چندین   پاکان

می سوزد و خاک  می شود  دودی   کو

 

می خور که فلک بهر هلاک من و تو

قصدی  دارد  به  جان  پاک  من و تو

در سبزه نشین  و مــی روشن می خور

کاین سبزه بسی  دمد  ز خاک  من و تو


 

http://sarapoem..com