هر گاه میان دو طایفه یا قبیله اتفاق افتد آنرا اصطلاحا حیدری و نعمتی تابیر
می کنند .
این ضرب المثل صرفا در مواقع بروز اختلاف و افتراق در میان قبا یل و طوایف به
کار نمی رود بلکه در عهد واعصار گذشته هنگامی که قدرت و نفوذ قبایل مختلفه
فزوتی
میگرفت ودستگاه مرکزی یا احکام ولایت راجرات ونوانایی سرکوبی آنها درخفا دست
به
تحریک و ایجاد اختلاف می زدند وبا اتخاذ شیوه حیدری ونعمتی قبایل وطوایف
زورمند
را به جان یکدیگر می انداختند وبا تضعیف آنها به حکومت خویش ادامه می دهند.
اما ریشه تاریخی آن:
ضرب المثل بالا مربوط به پیروان دو مرد بزرگ ودومرد بزرگ ودوعارف عالیقدر
ایران
است که البته مقام ومرتبت قطب ومراد نعمتی ها به مراتب بالا تر و والا تر از
حیدری ها
است .قبل از آنکه به کیفیت وچگونگی اختلاف حیدری ها ونعمتی ها بپردازیم لا زم
می اید
حیدرونعمت یا بهتر گفته می شود شیخ حیدر وشاه نعمت الله ولی شناخته شوند تا
حقیقت مطلب
عریان شودوریشه تاریخی ضرب المثل بال به دست آید:
شیخ حیدر فرزند سلطان جنید از اعقاب شیخ صفی الدین اردبیلی جد اعلای سلا طین
صفوی
است.حیدر از خدیجه بیگم خواهر امیر حسن –اوزون حسن-پادشاه معروف سلسله آق
قویونلو
زاییده شد و با دختر همین امیرحسن یعنی دختر داییش به نام حلیمه بیگی آغاملقب
به علمشاه
بیگم ازدواج کرد.ثمره این پیوند چهار فرزند به نام سلطانعلی واسماییل میرزا
وابراهیم میرزا
وسلیمان میرزا بودند که اسماییل میرزا بعدابه نام شاه اسماعیل اول بر تخت
سلطنت نشست و
سلسله صفویه را تشکیل داد.
تا وقتی که اوزون حسن در قید حیات بودودر خطه آذربایجان حکمرانی می کرد شیخ
حیدر
مورد کمال عنایت بود وازگزند اجانب وآفاق دشمنان ومخالفان ایمنی داشت ولی در
دوران
فرمانروایی سلطان خلیل ویعقوب –فرزندان اوزون حسن –موارد اختلاف فیمابین به
سعایت
ارباب غرض پدید آمد وسر انجام کار به جنگ وستیزکشید.
یعقوب با کمک شروان شاه بر شیخ حیدر وهفت هزار نفر از مریدانش حمله برد تا
کارش را
بسازد.حیدر ابتدا قشون شروان شاه را به سختی شکست داد وچیزی نمانده بود شاهد
فتح و
فیروزی را در بر گیرد که در این موقع سلیمان سردار اعزامی یعقوب با چهار هزار
نفر
سرباز تازه نفس به کمک شروان شاه رسید وتیراندازش ناگهان باران تیر به جانب
شیخ
حیدر رها کرد ند ویکی از آن تیرها به حلقومش نشست وبا همان تیر جان
سپرد.893هجری
ابتدا جسد شیخ حیدر را پنهان کردند ولی بیست ویک سال بعد شاه اسماعیل صفوی
نعش
پدر را با تجلیل فراوان به حرم اردبیل نقل دادو مقابر اجدادش به خاک سپرد .نقل
می کند
که سلطان کرامات و اعتقاداتی داشت در علم نجوم متبحر بود وپیشگویهای او غالبا
جامه
عمل می پو شید .
2.فخر العاشقین امیر سید نور الدین شاه نعمت ولی ماهانی کرمانی در سنه
731هجری در
قصبه کوه بنان کرمان ویا به قولی در قصبه کهستان هرات متولد شد .
علوم ظاهری را از رکن الدین شیرازی وشمس الدین مکی وسید جلال الدین خوارزمی و
قاضی عضدالدین فرا گرفت.
در مکه معظمه به خدمت شیخ عبدالله یا فعی رسیده ارادات گزید وقطب الدین رازی
را
نیز درمکه یافت .
