عبارت مثلی بالا کنایه از این است که کسی را به لطایف الحیل تحت تاثیر قرار
دهند و آنچنان نظر مساعدش را به خود جلب کنند که :" هر چه از او بخواهند بکند
و هرحرفی به او بگویند باور نماید و مخصوصا در مورد قسمت دوم بیشتر موقع
استعمال دارد ."
قاپ در آنندراج به معنی : استخوانی خرد در پارچه گوسفند و غیره آمده وآن را
قاپ مورد نظر استخوان پاشنه و سر زانوی گوسفند است که با آن قاپ بازی میکنند
.
این بازی اختصاص به افراد و جوانان طبقه سوم دارد و با آن چند نوع بازی می
کنند که اهم آنها عبارت از قاپ سرپا که به دوطریقه تیلی و پئی که امروزه رواج
چندانی ندارد ، و سه قاپ وچهارقاپ و جز اینهاست .
بازی سه قاپ همان طوری که از اسمش پیداست ازسه قاپ تشکیل شده وراجع به طرز و
کیفیت این نوع بازی در مقاله نقش آوردن به تفضیل بحث شده است .
قاپ بازی به این ترتیب است که مقداری قاپ معمولی را در وسط دایره ای به شکل
افقی میچینند . هر یک از بازیکنان یک شاه قاپ در میان دو انگشت دست دارند و
در خارج دایره متناوبا و پشت سر هم با شاه قاپها به قاپهای وسط دایره میزنند
. هر کس توانست قاپهای بیشتری را بزند و از دایره خارج کند برنده شناخته می
شود .
مطلب و موضوع مقاله بر سرهمین شاه قاپ است . شاه قاپ بزرگتر از قاپهای معمولی
است . و برای آنکه سنگین باشد معمولا قسمت مقعر وفرو رفته آن را که جیک
میگویند با سرب پر می کنند و یا به طور کلی آنرا سوراخ کرده درونش را سرب می
ریزند تا به علت ثقل وسنگینی بتواند قاپها را از وسط دایره خارج کند . این
عمل را بارزدن قاپ و آن قاپ را قاپ پر یا قاپ بارزده می گویند .
به قول دانشمند معاصرآقای جمال زاده :" مردم کهنه قالتاق وکاربر و آزموده و
ناقلا را نیز میگویند : فلانی قاپش پراست ."
پیداست هرکس قاپش از نظر سنگینی خوشدست و آماده تر باشد در بازی موفقتر است .
در بازیهای دیگر هم بعضیها با قاپهای مخصوص خودشان که قبلا آن را پر کرده اند
بازی می کنند تا هر نقشی را که بخواهند بر زمین بنشیند .
این قاپها در نزد اهل فن خیلی قیمت دارد و اگراین قاپها دزدیده شود سارق و
رباینده آن هر چه از صاحب قاپ بخواهد ناچار است تمکین کند و قاپش را پس بگیرد
. درازمنه واعصار گذشته که بازیها و تفریحات سالم به قدر کفایت وجود نداشت
قاپ بازی در نزد جوانان وحتی پیران و سالمندان فارغ البال کاملا رایج بوده
است .