حسین خواجه امیری( ایرج )

به سال 1313 در شهر كاشان متولد شد ، بیش از شش سال از سنش نمی گذشت كه شروع به زمزمه اشعار روز و عامیانه مردم كه رایج آن زمان بود می كند .
پدر بزرگ وی كه از صدایی بسیار خوش برخوردار بوده ، یكی از خوانندگان به نام ناصرالدین شاه قاجار بود و هر وقت كه شاه قاجار اراده می كرده باید وی برای او بخواند ولی به طوری كه از شواهد و آثار بر می آید ، غیر از دربار ، او خیلی مواقع برای مردم عادی نیز می خواند و در محافل شركت می كرده و می خوانده ، پدر حسین خواجه امیری كه از صدایی خوب برخوردار و از پدرش به ارث برده بود حسین را تحت تعلیم خود قرار می دهد و بسیاری از شب ها كه ستاره های منطقه كویری كاشان مانند خوشه هایی از زمرد در آسمان خودنمایی می كردند و محیطی شاعرانه به وجود می آوردند ، وی را به صحرای اطراف شهر می برد و او را تشویق به خواندن با صدایی هر چه بلند می كرد . مدت ها حسین تحت تعلیم پدر این كار را ادامه داد و پس از چندی به تهران می آید و به كلاس روان شاد استاد ابوالحسن خان راه یافت ، مدت شش ماه متوالی از محضر استاد صبا كسب فیض كرد ، سپس در سال 1327 توسط ابراهیم خان منصوری برای شركت در برنامه های رادیویی به رادیو دعوت شد . حسین مدت ها با این اركستر همكاری می كند و خودش ارتشی بود ، شب های جمعه به مدت نیم ساعت در برنامه ارتش شركت می كند و پس از مدتی در اركستر آقای عبدالله جهان پناه شركت و با اركستر او همكاری كرد .
در سال 1336 بنا به دعوت مرحوم داود پیرنیا به برنامه گلها راه می یابد و در اولین همكاری خود با گلها، آوازی در مایه " سه گاه " همراه با ویولون استاد علی تجویدی می خواند و چندی بعد یكی از آهنگ های آقای مهندس همایون خرم را با همكاری جلیل شهناز و جهانگیر ملك به نام گلهای 510 در مایه مخالف "سه گاه " اجرا می كند و از این به بعد همكاریش با این برنامه ادامه می یابد . ایرج ، علاوه بر خواندن ، به نواختن ضرب نیز علاقه وافر دارد وضرب به خوبی می نوازد . وی معتقد است كه جامعه ایران ، آواز و آهنگ های اصیل ایرانی را می خواند و همین آثار و آهنگ ها است كه نمودار فرهنگ صوتی و ملی كشور بوده و توسط گذشتگان ما به طور سینه به سینه حفظ و نسل به نسل به ما منتقل شده و این میراث گرانقدر برایمان مانده و باید در حفظ و اشاعه آن سعی و كوشش وافر داشته باشیم و به موسیقی ملی و سنتی سرزمین خود خیلی بیش از این ها ارج گذاریم .
حسین خواجه امیری چون افسر ارتش بود لذا مشكلاتی برای اجرای برنامه های هنری خود از جمله نام حقیقی خود پیش روی داشت ، بدین سبب نام مستعار ( ایرج ) را برای خود برگزید . ایرج كه از صدایی خوش و رسا و مطلوب برخوردار است در زمان خود به آواز ایران خدمات شایان توجهی نمود به طوری كه در دور افتاده ترین قراء مملكت هم علاقمندان فراوان پیدا كرد ، ولی افسوس كه این هنرمند خوش صدا ، اشتباه بزرگی را در زندگی هنری خود مرتكب شد و آن این كه یكی از كارگردانان ابن الوقت سینمای آن زمان كه ضربات فراوان و سنگینی به صنعت فیلم سازی كشور زده بود ، وی را اغوا كرد و در بسیاری از فیلم های ساخته او ، آهنگ های " آن چنانی!" خواند كه ای كاش نمی خواند و به شهرت و مقام والا و اصیل هنری خود خدشه وارد نمی كرد . به هر حال صاحب نظران در موسیقی ایران ، متفق القولند كه وی یكی از بهترینهای آواز ایران بوده كه هیچوقت خاطره او در آواز و موسیقی سنتی ایران فراموش نخواهد به قول معروف اگر در و گوهر در لجن زار هم بیفتد ، اصلیت خود را از دست نخواهد داد و حسین خواجه امیری ( ایرج ) هم حكم همین در و گوهر را دارد .

منبع : ایران ملودی